Yeme Bozuklukları Nedir? 

Yeme Bozuklukları anoreksiya nervoza, bulimiya nervoza ve son yıllarda tanımlanan tıkınırcasına yeme bozukluğu gibi psikiyatrik hastalıklardan oluşur.

Yeme Bozukluklarının Belirtileri Nelerdir?

Anoreksiya Nervoza

Anoreksiya nervozadaki temel belirtiler;  zayıf bir bedene sahip olma arzusu, kilo almaktan aşırı korku, beden imgesinde bozukluk ve adet kesilmesidir. Hasta kilo kaybetme amacıyla özel çabalar gösterir, yeni yöntemler bulmaya çalışır. Kilo vermek için diyet, egzersiz ve kilo verdireceğine inanıldığı ilaçlar ve kusma dahil çeşitli yöntemler kullanılır. Zayıflamaları onlara yeterli gelmez ve beden algıları aşırı zayıflıklarına rağmen bozuktur. Yağlı ve karbonhidratlı yiyeceklerden aşırı derecede kaçınırlar. Bu kaçınmanın takıntılı bir faaliyet olduğu kolaylıkla gözlenir. Takıntılı diğer alan ayna karşısında gördükleri vücutlarındaki incelme ya da zayıflamayla tatmin olmamalarıdır. Sonuçta hasta, sağlığını tehdit edecek ölçüde zayıflamıştır. Aşırı diyet, kusmalar, zayıflatıcı ve ishal yapıcı ilaçlar nedeniyle hastalar, elektrolit, protein kayıplarına uğrarlar. Kan tablosu bozulur, kalp ritmi bozulur. Neredeyse tüm sistemlerde bozulmalar ortaya çıkar. Diş çürümeleri, kuru cilt, tüylenme, osteoporoz, kırıklar,  midedeki boşalmanın gecikmesi, kabızlık, tiroid metabolizmasının düşmesi, düşük beden ısısı diğer biyolojik komplikasyonlardır. Hasta ölümcül noktalara gelebilir. Hasta ikna olsa ve beslenmeyi kabul etse dahi bu noktadan sonra beslenmesi de tıbben çok dikkatli planlamalarla yapılmalıdır. Bu sürece “tekrar besleme” süreci denir ve özel bir uzmanlık eğilimi gerektirir. Ayrıca bu hastalarda cinsel faaliyetler de aşırı derecede azalır ya da tamamen kaybolur. Hasta bu durumun bir rahatsızlık olduğuna ve tedavi görmesi gerektiğine çoğu zaman zor ikna olur.

Bulimiya Nervoza

Bulimiya nevroza, aşırı yeme atakları  ve ardından gelen kusmaların ön planda olduğu bir yeme bozuklukları tablosudur. Hasta yine zayıf bir bedene sahip olmak istediği için anoreksiya nervozadaki gibi yediklerini dışarı atmak, kalori yapıcı etkilerini gidermek için çeşitli yollara başvurur. Ancak bu tabloda farklı olarak hasta hafif kilolu ya da normal beden ağırlığındadır.

Erkeklerde seyrek, kadınlarda ise daha çok görülen rahatsızlıklardır. Özellikle genç kızlarda,  Anoreksiya Nervoza  binde bir, Bulumiya Nervoza yüzde bir sıklıkla karşılaşılan rahatsızlıklardır.

Yeme Bozukluklarının Tedavi Yöntemi Nasıl Olmalıdır?

Sosyal değişimler, moda, toplumun beden algısı özellikle Bulumiya Nervoza olmak üzere hastalığın görülme sıklığını artırmıştır. Fakat varlıkları çok eski tarihlere dayanan rahatsızlıklardır. Özellikle ince ya da zayıf bir bedene sahip olması gerektiği inancı olan ya da zorlanan mesleklerde daha sık görülebildiği bilinmektedir. Dolayısıyla devamlı ve düzenli bir diyet zorlaması ve vücut yapısının korunması gerekliliği hastalığı tetikliyor olabilir. Hastalığın oluşumun nedenlerine ait psikodinamik açıklamalar da gayet tutarlıdır. Özellikle anne çocuk ilişkileri önem kazanmaktadır.

Tedavisinde bu konuda daha deneyimli psikiyatri ve tekrar besleme konusunda deneyimli dahiliye uzmanları ve diyetisyenlerin rol alması uygundur.

Uzm Dr. Tulga Tolun Şatır