Gebelerde Beslenme
Yeterli ve dengeli beslenmenin her yaş ve her birey için gerekli olduğunu vurguluyoruz. Evet, her birey için çok önemli ancak gebelikte bu önem kat kat artmaktadır. Çoğu kadın gebelikte yeterli ve dengeli beslenemediğini düşünür ve nasıl beslenmesi gerektiğini ne yemesi gerektiğini sorgular.
Gebelikte artan ihtiyaca göre kişinin günlük alması gereken kalori de artmaktadır. Her kadının vücudu, kilosu, boyu farklıdır bu nedenle her kişiye özel kalori hesabı yapılmalıdır. Gebeliğin ilk aylarında bulantı, kusma, iştahsızlık gibi sebeplerle anne adayları pek yiyemezler ve oluşabilecek kilo kayıpları kişiyi tedirgin edebilir. Bu süreç kadınlar zorlanmamalı, herhangi bir durumda doktor ve diyetisyen yardımıyla hareket edilmelidir.
Anne adaylarının gebelik öncesinde fiziksel gelişimini tamamlamış, besin depolarını doldurmuş olması hem annenin hem bebeğin gelişimi için önemli bir etkendir. Çünkü bebek annenin besin depolarından beslenerek büyür. Anne bu ihtiyacı karşılayamazsa kansızlık, osteomalasi gibi hastalıklara neden olabilir. Bu nedenle anne adayı hem kendi sağlığı hem de bebeğinin sağlığı için yeterli ve dengeli beslenmelidir.
Yeterli ve dengeli beslenmek için; protein, karbonhidrat, yağ, vitamin ve mineral içeriği zengin olan doğal besinler tercih edilmelidir.
Gebelik esnasında anne ve bebeğe yararı olmayan gereksiz fazla kilo alımına neden olacak yağ içeriği yüksek yiyecekler, hamur işleri, şerbetli tatlılar, fast-food ürünlerinden uzak durulmalı, önerilen miktar kadar tüketilmelidir.
3 ana, 3-4 ara öğün olmak üzere 6-7 öğün şeklinde günlük alınacak kalori miktarı dengeli bir şekilde dağıtılmalıdır.
Et tüketimi; günlük kırmızı et, tavuk, balık, yumurta, peynir, kurubaklagiller, süt ve süt ürünleri tüketimine özen gösterilmelidir. Ana öğünlerimizde protein, demir, B 12 içeriği yüksek kırmızı etimiz veya omega-3 içeriği yüksek balığımız muhakkak bulunmalıdır. Kahvaltılarda haşlanmış yumurta tüketmek yine protein ve demir, peynir protein ve kalsiyum açısından çok faydalı olmaktadır.
Süt tüketimi; gebelikte günlük kalsiyum ihtiyacı yükselmekte bununla birlikte alınması gereken kalsiyumdan zengin süt ve süt ürünleri tüketimi artmaktadır. Kalsiyumdan zengin besinler; süt, yoğurt, ayran, cacık, yeşil yapraklı sebzelerdir.
Demir; Kan yapıcı yani demirden zengin besinlerin tüketimi özellikle 4-5. aydan sonra daha da artmaktadır. Gebelerde demir eksikliği halsizlik, bitkinlik, nefes darlığı gibi şikayetler oluşturabilmekte ve erken doğum, ölü doğum, düşük gibi komplikasyonlara sebep olabilmektedir. Ayrıca kansızlık düzeyinin artması anne adaylarının lohusalık döneminde de sıkıntı çekmesine neden oluşturabilir. Demirden zengin besinler; kırmızı et, yumurta, kurubaklagil, pekmez, kuru üzümdür. Demirin emilimini artırmak için C vitamininden zengin besinlerle tüketilmesi gerekmektedir.
Yağ; Yemeklerde sıvı yağ kullanılmalıdır. Omega-3’ten zengin balık yağı önemli besin öğesidir. Yine ceviz, badem, fındık tüketimi yararlıdır.
Posa; Gebeliğin özellikle son 3 ayında fazlalaşan kabızlığın engellenmesi için posa alımına özen göstermek gerekmektedir. Liften zengin besinler; kurubaklagiller ve tüm meyve ve sebzelerdir.
Su; Gebelik süresince 2.5-3 litre su ve sıvı alımı hem gebeler hem de bebeğin sağlığı için son derece yararlıdır. Sıvı ihtiyacı için; su, soda, süt, ayran, taze sıkılmış meyve suları, bitki çayları (katkı maddesi içermeyen nane, limon, adaçayı, ıhlamur, kuşburnu, papatya gibi). Çay, kahve, asitli içecekler, hazır meyve suları gebelikte önerilmeyen içeceklerdir. Alkol kesinlikle önerilmemektedir.
Yemeklerde iyotlu tuz kullanınız. Yüksek tansiyon ve ödem problemleri için tuz tüketimi kısıtlanmalıdır.
İlk aylarda bulantı ve kusmaları önlemek için kuru, yağsız ve baharatsız besinler tercih ediniz.
Sabah kalkınca olan bulantıları engellemek için uyandığınızda yataktan hemen kalkmayın, yarı oturur pozisyonda 10-15 dakika bekleyin ve geceden başucunuza koyduğunuz 2-3 grisiniyi yedikten sonra kalkınız.
Gebelik dönemi diyet yapmak için uygun bir dönem değildir. Bu dönemde artan ihtiyaçlara bağlı olarak belli bir kilo artışı olmaktadır. Vücut ağırlığınıza ve yaşınıza uygun olan kalori miktarı kadar almalısınız. Gebelikten sonra kilo verme programı uygulanmalıdır.